Bir sabah market rafları arasında dolaşırken gözünüze aynı markaya ait iki tıraş bıçağı çarpıyor: Biri mavi, diğeri pembe ambalajda. Ürünlerin işlevi ve kalitesi tamamen aynı olmasına rağmen, fiyatları farklı. Üstelik daha pahalı olan, pembe ambalajlı olanı. İşte bu durum, modern ekonominin gizli eşitsizliklerinden biri olan pembe vergi gerçeğini gözler önüne seriyor.
Pembe Vergi: Kanunda Yok, Hayatta Var
Herhangi bir vergi kanununda “pembe vergi” diye bir madde bulunmuyor. Ancak gerçek hayatta kadınlar, “kadınlar için” üretilen ürünlere, erkekler için olanlardan daha fazla ödeme yapmak zorunda kalıyor. Pembe vergi, bir devlet politikası değil; pazarlama dünyasının sessiz ama etkili bir stratejisi.
Şampuanlardan parfümlere, diş fırçalarından çocuk oyuncaklarına kadar pek çok üründe bu durumla karşılaşılıyor. Kadınlara yönelik ürünler daha şık ambalajlara sahip, farklı kokularla sunuluyor veya “özel formüllerle” pazarlanıyor. Ancak içerikleri çoğu zaman neredeyse aynı.
Bu ekonomik ayrım, yalnızca tüketicilik pratiğini değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet rolleri üzerinden işleyen derin bir sistematiği de ifşa ediyor.
Pazarlamanın Görünmeyen Cinsiyetçi Yüzü
Markalar, kadın tüketicilerin alışverişte daha sadık, daha düzenli ve daha harcama odaklı olduklarını çok iyi biliyor. Bu nedenle de kadınlara yönelik ürünler daha yüksek fiyatlarla satılıyor. Özel olarak tasarlanan pembe ambalajlar, lavanta kokulu ıslak mendiller ve “kadınlara özel” ibareleri aslında tüketiciye ekstra bir şey sunmuyor. Fakat bu farklılık, fiyatlara doğrudan yansıyor.
Dolayısıyla pembe vergi, yalnızca bir pazarlama taktiği değil; kadının tüketici kimliği üzerinden kurulan ekonomik bir ayrımcılık örneği. Üstelik bu ayrımcılık, toplum tarafından uzun yıllar boyunca sorgulanmadan kabul edildi.
Cinsiyetlendirilmiş Ürünler ve Fiyat Adaletsizliği
Pembe vergi sistematiği, kadın olmayı sadece tatlı bir renge indirgemiyor. Aynı zamanda kadınların daha fazla ödeme yapmasını ve bu durumu normalleştirmesini de bekliyor.
Bu farkındalık arttıkça tüketiciler tepkilerini farklı yollarla göstermeye başladı. Bazı kullanıcılar, erkekler için pazarlanmış ama içerik açısından aynı olan ürünleri tercih ediyor. Ayrıca minimalist, cinsiyetsiz tasarımlara yönelerek pazarlama stratejilerini boşa çıkarıyorlar.
Bazı ülkelerde ise, bu fiyat eşitsizliğini azaltmaya yönelik yasal düzenlemeler hayata geçirildi. Sosyal medyada başlatılan kampanyalarla markalar daha şeffaf olmaya ve fiyat politikalarını gözden geçirmeye zorlandı.
Pembe Vergiye Karşı Tüketici Direnci Artıyor
Bugün, bilinçli tüketiciler arasında bir değişim rüzgarı esiyor. Artık ürünleri sadece ambalajlarına göre değil, içerik ve işlev bazında karşılaştırarak satın alma kararları veriliyor.
Sosyal medya kampanyaları sayesinde markalar üzerindeki baskı artarken, daha adil fiyat politikalarının benimsenmesi için kamuoyu gücü kullanılmaya devam ediyor. Pembe vergi gibi adaletsizliklere karşı durmanın en etkili yollarından biri de bilgilenmek ve bilinçli seçimler yapmak.
Sonuç olarak, “pembe vergi” artık sadece raflarda değil, toplumsal bilincin de gündeminde. Kadınların ödediği görünmez bedel, görünür kılındıkça değişimin önü açılıyor.
Cinsiyetçi Pazarlama Fiyat Eşitsizliği Kadınlara Yönelik Ürünler Pembe Vergi
Last modified: 28 Nisan 2025
