The Lancet tıp dergisinde yayımlanan bir araştırma, 204 ülkeden toplanan verilerle küresel obezite krizinin ciddi boyutlara ulaştığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, dünya genelinde obezitenin kontrol altına alınmazsa sağlık sistemlerinin çökebileceği konusunda uyarıyor.
Peki, obezite neden bu kadar hızlı artıyor ve nasıl önlenebilir? İşte detaylar!
Obezite Küresel Bir Salgın Haline mi Geldi?
Araştırmayı yürüten ABD merkezli Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü’nden (IHME) baş yazar Emmanuela Gakidou, bu durumu “benzeri görülmemiş bir küresel salgın ve devasa bir toplumsal başarısızlık” olarak tanımlıyor.
📌 1990 yılında dünya genelinde aşırı kilolu veya obez insan sayısı 929 milyonken, 2021 yılında bu rakam 2,6 milyara ulaştı.
📌 Araştırmacılar, bu hızla devam ederse 15 yıl içinde 3,8 milyar yetişkinin aşırı kilolu veya obez olacağını tahmin ediyor.
📌 Bu, 2050 yılında küresel yetişkin nüfusunun yaklaşık %60’ına denk geliyor.
Obezite, yalnızca yetişkinleri değil, çocukları ve ergenleri de etkiliyor. Araştırmada, dünya genelinde çocuk ve ergenlerde obezite oranının %121 oranında artacağı öngörülüyor.
Obezitenin En Çok Artacağı Bölgeler Nereler?
Araştırma, 2050 yılına kadar obez gençlerin üçte birinin Kuzey Afrika, Orta Doğu, Latin Amerika ve Karayipler’de yaşayacağını ortaya koyuyor.
📍 Aşırı kilolu veya obez yetişkinlerin yarısından fazlası şu 8 ülkede yoğunlaşıyor:
✔ Çin
✔ Hindistan
✔ ABD
✔ Brezilya
✔ Rusya
✔ Meksika
✔ Endonezya
✔ Mısır
Bu ülkelerde hızla değişen beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam tarzı, obezitenin en büyük tetikleyicileri olarak görülüyor.
Obezitenin Artış Sebepleri Neler?
Obezite salgınının temel nedenleri arasında şunlar yer alıyor:
❌ Yanlış Beslenme: Yüksek kalorili, işlenmiş gıdalar ve fast food tüketimi arttıkça, sağlıklı beslenme alışkanlıkları azalıyor.
❌ Hareketsiz Yaşam Tarzı: Teknolojinin gelişmesiyle birlikte insanlar daha az hareket ediyor ve spor yapma oranları düşüyor.
❌ Şeker ve Yağ Tüketimi: Günümüzde hazır gıdalarda kullanılan aşırı şeker ve doymuş yağ oranları insanları obeziteye sürüklüyor.
❌ Sosyal Faktörler: Düşük gelirli ve yoksul kesimlerin sağlıklı beslenme olanaklarına daha az erişimi olduğu belirtiliyor.
Kopenhag Üniversitesi’nden araştırmacı Thorkild Sorensen, “sosyal olarak yoksun grupların obeziteye karşı tutarlı ve açıklanamayan bir eğilimi olduğunu” söylüyor.
Çözüm Ne? Obezite ile Mücadelede Atılması Gereken Adımlar
Avustralya’daki Murdoch Çocuk Araştırma Enstitüsü’nden çalışmanın ortak yazarı Jessica Kerr, hala geç olmadığını ve obeziteye karşı ciddi önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
Çözüm önerileri:
✅ Sağlıklı Gıda Politikaları: Obeziteyle mücadelede işlenmiş gıda tüketiminin azaltılması ve besleyici gıdalara erişimin artırılması gerekiyor.
✅ Fiziksel Aktiviteyi Teşvik Etmek: Şehir planlamaları, spor alanları ve yürüyüş yollarını artırarak hareketli yaşamı teşvik etmeli.
✅ Eğitim ve Farkındalık Çalışmaları: Obezite riskleri konusunda halkın bilinçlendirilmesi ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının teşvik edilmesi önem taşıyor.
✅ Şeker ve Fast Food Tüketiminin Kısıtlanması: Şekerli içecek vergileri ve fast food reklamlarının sınırlanması gibi düzenlemeler uygulanabilir.
Uzmanlara göre, beslenme alışkanlıklarını değiştirmek için daha güçlü bir siyasi irade gerekiyor.
Jessica Kerr, “İnsanların beslenmesini, fiziksel aktivitesini ve yaşam ortamlarını iyileştiren stratejiler için kararlı bir yaklaşım şart.” diyor.
Küresel Obezite Krizi Kapıda!
Obezite, yalnızca bireysel bir sorun değil, aynı zamanda sağlık sistemlerini tehdit eden küresel bir krizdir. Eğer hükümetler kararlı adımlar atmazsa, 2050 yılına kadar 3,8 milyar insanın aşırı kilolu veya obez olması kaçınılmaz olacak.
🌍 Küresel sağlık sistemleri üzerinde büyük bir baskı oluşacak.
👶 Çocuk ve ergenlerde obezite oranları rekor seviyeye ulaşacak.
🏥 Obezite kaynaklı hastalıklar (diyabet, kalp hastalıkları, yüksek tansiyon) artacak.
Bu durumu tersine çevirmek için bireylerin, hükümetlerin ve toplumların birlikte hareket etmesi gerekiyor.
Last modified: 5 Mart 2025
